OVER SAMIRA

Samira Rafaela is sinds 2019 lid van het Europees Parlement namens de Nederlandse sociaal-liberale partij D66.

Samira Rafaela is lid van het Europees Parlement en delegatieleider namens D66, de Nederlandse partij die opkomt voor sociaal-liberale waarden. 

Ze is de eerste Nederlandse Afro-Caribische Europarlementariër (MEP)  en een van de jongste MEP’s die in 2019 verkozen zijn. In 2020 werd Samira gekozen als een van de 20 meest talentvolle MEP’s volgens Politico Europe, vanwege haar bijdrage aan het vergroenen en eerlijker maken van de handel. In 2020 won Samira de prestigieuze Harper’s Bazaar International Women of the Year Award.

In het Europees Parlement is Samira lid van de commissie Internationale Handel, Ze is in deze commissie de coördinator voor Renew Europe, de politieke groep van sociaal-liberalen en democraten waar D66 bij aangesloten is. In 2022 schreef Samira een Position Paper voor Renew Europe over de rol van gender in handel, waarin gender en mensenrechten geïntegreerd worden in het handelsbeleid. Ze werd ook genomineerd in 2022 voor de MEPs-awards in de categorie Sociale Inclusie en Diversiteit. Als handelscoördinator van Renew Europe maakt ze handelsbeleid genderbewuster, eerlijker en progressiever. Daarnaast is ze lid van de commissie voor Vrouwenrechten en Gendergelijkheid, waar ze van 2019 tot 2022 coördinator was voor Renew Europe.

Samira Rafaela is plaatsvervanger in de commissie Werkgelegenheid en Sociale Zaken, de subcommissie Mensenrechten en de speciale commissie voor de COVID-19-pandemie. Daarnaast maakt ze deel uit van de delegatie naar Latijns-Amerika, waar ze medevoorzitter is van het Vrouwenforum, evenals de delegatie naar Chili. Ze is plaatsvervanger in de delegaties naar Mercosur en Cariforum. Bovendien is ze medevoorzitter van de Anti-Racisme en Diversiteit Intergroep en medeoprichter van de vriendschapsgroep voor Overzeese Landen en Gebieden. Voordat ze verkozen werd, adviseerde Samira het team van de Commissaris van de Nationale Politie in Nederland op het gebied van inclusie en diversiteit.

Een van Samira’s grootste prestaties is de Europese richtlijn Transparantie van Loon, waarvoor ze rapporteur was namens de commissie Vrouwenrechten en Gendergelijkheid in het Europees Parlement. Ondanks het feit dat het beginsel van gelijke beloning sinds 1957 in de Europese verdragen is vastgelegd, bleef de loonkloof tussen mannen en vrouwen hardnekkig bestaan met een gemiddelde van 13% in de EU. Deze wetgeving stelt bindende maatregelen voor transparantie van lonen voor om de ongerechtvaardigde loonkloof tussen mannen en vrouwen aan te pakken. Het waarborgt het recht op informatie voor alle werknemers in de Europese Unie, waarbij voor het eerst expliciet rekening wordt gehouden met non-binaire werknemers. Werknemers hebben het recht om geïnformeerd te worden over het gemiddelde loonniveau en de objectieve criteria die daarvoor gelden voor hun functiegroep. Het loongeheim is afgeschaft en werkgevers mogen niet langer vragen naar het vorige salaris van kandidaten. Werkgevers met meer dan 100 werknemers zijn verplicht om te rapporteren over de loonkloof tussen mannen en vrouwen binnen hun organisatie. Dankzij Samira’s persoonlijke inzet definieert deze richtlijn voor het eerst intersectionele discriminatie in de Europese geschiedenis en heeft het deze opgenomen als een verzwarende factor bij het bepalen van straffen.

Namens de Renew Group was Samira verantwoordelijk voor het onderhandelen over het initiatiefverslag over Intersectionele Discriminatie in de EU. Ze pleit er ook voor om extremistische anti-abortuslobbyisten de toegang tot het Europees Parlement te ontzeggen, omdat ze fundamentele rechten ondermijnen en daarom niet thuishoren in het Europees Parlement. Ze schreef hierover een brief aan de voorzitter van het Europees Parlement, Roberta Metsola. Als reactie op deze oproep is voorzitter Metsola een onderzoek gestart naar deze anti-abortus- en anti-gender-lobbyorganisaties in het Europees Parlement.

In lijn met de prognose van Politico voor 2020 heeft Samira Rafaela de verwachtingen op het gebied van handelsbeleid waargemaakt en zelfs overtroffen. Als rapporteur voor de handelsovereenkomst met Chili slaagde ze erin om namens het Europees Parlement het eerste aparte hoofdstuk over Gender en Handel af te dwingen. Dit was een harde voorwaarde die ze stelde ten opzichte van de andere Europese instellingen en nu is dit werkelijkheid geworden. Voor Samira zijn economische empowerment van vrouwen en de integratie van een genderperspectief in het EU-handelsbeleid belangrijke kwesties om een rechtvaardigere wereld te creëren, evenals een gelijkwaardige handelsrelatie met Afrika en Latijns-Amerika. Handel is een belangrijke versneller voor duurzaamheid en mensenrechtennormen, en het EU-handelsbeleid moet dit bevorderen.

Ze was ook de drijvende kracht achter de resolutie over de TRIPS-vrijstelling tijdens de pandemie. Ze slaagde erin om een meerderheid binnen de liberale groep te krijgen om voor de TRIPS-vrijstelling te stemmen. De Europese Commissie is uiteindelijk akkoord gegaan met een milde variant ervan binnen de WTO.

Het wetsvoorstel over vrouwen in raden van bestuur zat al meer dan een decennium vast in de Raad van Ministers. Als onderhandelaar namens Renew Europe was Samira het er niet mee eens om de handhavingssectie te verzwakken. In plaats daarvan eiste ze dat bedrijven nog steeds bij naam genoemd zouden worden als ze niet voldoen aan het minimumdoel van 40 procent. Als gevolg daarvan is haar idee voor een ‘fame-lijst’ opgenomen in het definitieve voorstel. Deze lijst erkent en prijst bedrijven die voldoen aan de wetgeving en dus de juiste genderbalans hebben. Bedrijven die er niet op staan, voldoen dus niet.

Een van de eerste gendergelijkheidskwesties die Samira aanpakte, was zwangerschapsverlof voor vrouwelijke MEP’s. Ze heeft dit debat sinds 2019 in het Europees Parlement gevoerd en er een brief over geschreven aan Charles Michel. Hij kaatste de bal terug: het EP moest eerst zelf een rapport opstellen over de aanpassing van de Kieswet. Uiteindelijk slaagde Samira hierin door een amendement in te dienen. Het belangrijke rapport ligt nu ter behandeling.

Bovendien heeft ze via een resolutie over #MeToo in het Europees Parlement ervoor gezorgd dat alle MEP’s verplichte training over dit onderwerp moeten volgen, hopelijk vanaf 2024. Dit was altijd een impopulair standpunt, maar het parlement stemt er nu mee in.

Een van de meest interessante prestaties van Samira was het succesvol internationaal onder de aandacht brengen van het Nederlandse kindertoeslagenschandaal. De duizenden gezinnen die door de Nederlandse regering ten onrechte werden beschuldigd van fraude, en waarvan voornamelijk gezinnen met een migratieachtergrond het slachtoffer waren, worden tot op de dag van vandaag niet gecompenseerd voor hun financiële en emotionele schade. De reden voor deze valse beschuldigingen was het gebruik van zwarte dozen-systemen door de overheid. Op basis van bevooroordeelde, zelflerende algoritmen zou kunstmatige intelligentie fraude moeten detecteren op basis van bijvoorbeeld etniciteit, religie of postcode.

Sinds 2020 heeft Samira met haar team contact opgenomen met de Europese Commissie over deze grove schending van de mensenrechten. Dankzij haar vasthoudendheid en ondanks veel druk van verschillende partijen slaagde ze er uiteindelijk in om het onderwerp van het schandaal op de agenda van een plenaire vergadering in het parlement te plaatsen als een mondelinge vraag. Hierdoor werd het onderwerp ter discussie gesteld tussen alle MEP’s van het parlement en was de Commissie verplicht om ter plekke te antwoorden.

Samira vindt het belangrijk dat de EU moet ingrijpen om burgers te helpen als een nationale regering er niet in slaagt haar burgers te beschermen tegen institutioneel racisme. Door vasthoudend te blijven, gebruikte Samira het als een voorbeeld voor de rest van Europa en zorgde ze ervoor dat Eurocommissaris Dalli  toezegde om de compensatie van de slachtoffers op tijd te monitoren. Je kunt het debat met de commissaris hier vinden.